РОДНЫЯ ВОБРАЗЫ Вобразы мілыя роднага краю,               
Смутак і радасьць мая!..
      
 
Якуб Колас
    Галоўная      Слоўнікі           Спасылкі      Аб сайце       Кірыліца      Łacinka    
Людміла Рублеўская
Вершы
Кантэкстны тлумачальны слоўнік
Сад

#1
Я прыйшла ў гэты сад – бы ў сьвет
Немаўля – праз боль і пакуты.
Так да прозы ідзе паэт,
А мысьляр – да сваёй цыкуты.
Я прыйшла ў гэты сад – таму,
Што дарогі ў кропку сышліся,
І ня ўпасьці ў ногі таму,
Хто ні разу мне не зьявіўся.
Я прыйшла ў гэты сад – ня быць,
А забыцца, як лёс ірвецца,
І разблытаць срэбную ніць,
На якой падвешана сэрца.
Ад спрадвечнай нашай журбы
Па нязбытным – сысьці, схавацца...
Я прыйшла ў гэты сад – нібы
На радзіму вярнуўся здрайца.

 

#2
Самотны сад!
                              Хіба самотным сад бывае?
Біблейскай горыччу напоена лістота.
Тут цень – карункавы і цішыня – жывая,
Нібы анёл сыходзіць па зялёных сходах.
Плыве каўчэг пад чарапічным вострым дахам,
У моры кветак патанае сэнс пакуты.
І танчаць кветкі, быццам гоеўскія махі,
Нібы пялёсткі іх калісь ня стануць брудам.
Тут растаюць мядовай кропляй забабоны,
Тут чысьціня сваёй абранасьці баіцца.
Сьвяты Францыск з ружовай хмаркі, бы з амбона,
Гаворыць з ластаўкай, малой сваёй сястрыцай.
Самотны сад! Адкуль твая жывая горыч?
Чаму вада твая адно абвострыць смагу,
Тугу па садзе тым, дзе нас любоў агорне,
Тугу па тых краях, дзе кветкі шчасьцем пахнуць?

 

#3
Мы будуем сабе не дамы – астравы.
Вып’е сад твой цябе – бо тваёй прыгажосьцю
Ён квітнее, пакуль малады і жывы.
Гэтак пышна буяе трава на пагосьце.
Мы пагост прыкрашаем... А думаем – дом.
І крывавая лінія крывіцца ў шыбах,
І ляцяць аскалёпкі, і сад быльнягом
Зарастае, і мерзнуць бусьлянкі на ліпах.
Мы будуем сабе не дамы – астравы
У спадзеве таемным застацца наверсе,
Над сабой, над зялёным патопам травы,
Недасяжныя ў брыдкай зямной куламесе.
Ды сьцяжынкі сплятаюцца, быццам кубло
Засынаючых гадаў, гадоў жураўліных.
І ў пагост ператворыцца наша жытло,
І садоўнік абрэжа сухія галіны.

 

#4
Кола пракоціцца сьцежкамі саду твайго,
Па маргарытках – сьлядах Прыснадзевы Марыі.
Вогненная калясьніца. У садзе – агонь.
Кветкі – навошта, калі тваё сэрца спалілі.
Госьць не заўважыць пяшчотны пялёсткавы дождж,
Не пераступіць жука, што паўзе па сьцяжынцы.
Пройдзе праз сад – як празь яблык навостраны нож.
І распадзецца Сусьвет твой на дзьве палавіны.
Князь не павінен ніколі вяртацца дамоў –
Сад, што жанчына ўзрасьціла, занадта пяшчотны.
...І выцякае з суніцаў салодкая кроў,
Круцяцца колы, нібыта пякельныя жорны.

 

#5
Сястра! Як гэта ўсё несправядліва.
Ня помніць кветка аб памерлым зерні.
Сыходзіць князь, абразьліва шчасьлівы,
У той палац, дзе не сады, а сьцены.
Што ім, сур’ёзным, самавітым воям,
Да маргарытак, хмарак і пакутаў.
Сад аніхто не забярэ з сабою,
Лацьвей – куфэрак, золатам акуты.
Сьцякаюць рэкі зь цёмных плеч Атласа,
Тытана, што сьцярог сады багіняў,
Ды не ўсьцярог...
                                        Садоў любых акраса
Не для таго, хто дзеля іх загіне.
Сады расьцяць не для сябе... Ніколі
Не адгадаць, хто стопча тваю квецень.
І ломіцца галінка з крыкам болю,
Ня ёй сьмяецца пераможны вецер.

 

#6
Чужыя дамы... Як абрыдлі чужыя дамы!
Па іх нажабруеш наўрад цеплыні і любові.
І зьвязвае ў роце, як прысмак нясьпелай хурмы,
Ад слова любові, прыветна-адчэпнага слова.
На ўскрайку чужога гнязда немагчыма любіць.
І ў дом ператворыцца сад і мяне абароніць
Ад злых карагодаў і ад залатых калясьніц,
Ад усьведамленьня, што лёс мой – стаяць на пэроне
І быццам чакаць... А каго? Уратуй мяне, сад!
Я ружу вятроў з твайго сэрца з карэньнямі вырву.
Ты – дом мой... Ты – сьвет мой...
Засьцелецца твой лістапад
Кілімам – па сьцежцы маёй у завоблачны вырай.

 

#7
На хвалях лазуркавых бэзу, над белымі зоркамі глогу
Гайдаецца чоўнік малітвы – вось-вось адляціць за аблокі.
Між кветкаю кожнай і небам
                                                                тут ёсьць ланцужок непарушны.
А я – ці патрэбная ў гэтым сумоўі суквецьцяў і душаў?
Так Сын Чалавечы маліўся ў начы Гэфсіманскага саду,
І поўня здавалася ў небе чырвонай, як кветка граната.
А людзі нічога ня чулі, як зараз ня чуюць нічога, –
Ні ўласнага сэрца, ні болю чужога, ні кветак, ні Бога.
І я ў гэтым садзе – як птушка,
                                                                  што вырасла ў цеснае клетцы.
Навошта мне дадзены крылы, навошта пакутуе сэрца?
І з чоўнікам кволым малітвы спрабую ўзьляцець над сабою...
І з кветкамі ўверх узьлятаю і падаю ўніз зь лістабоем.

 

#8
Зьмяя заўсёды марыць аб кароне.
А кветка проста аддае пялёсткі
За свой працяг, за маладыя гронкі,
І век яе – бясконцы і кароткі.
Зьмяя ўспаўзае на алтар каменны
І грэецца ў сьвятле Царыцы Ночы.
І лес вакол яе ўздымае сьцены –
Карона без палаца быць ня хоча.
А сад сваіх былых ня помніць кветак.
Ён – Храм, які яны сабой будуюць.
Безабаронны, вечны, ціхі, сьветлы –
Адзіны Храм, які мяне ўратуе.
Блішчыць карона ў белых промнях поўні.
Начныя кветкі раскрываюць сэрцы.
Я не хачу – цяжкі абруч на скроні.
Я ў сад іду, каб з кветкамі сустрэцца,
Каб зьнішчыць боязь зьнікнуць назаўсёды,
Не зажадаць скрываўленых скрыжаляў...
А на алтар зьмяіны носяць соты
І цягнуцца далонямі да джала.

 

#9
Сад камянёў і сад шыпшыны...
Далёкія, як дзьве краіны,
Бясконцыя, нібы вар’яцтва.
Што можа сэрца? Разарвацца
Між імі, прымірыць ня ў змозе
Іх моц – нібыта верш у прозе.
Дзьве ісьціны... Дзьве формы сьненьня...
Мой сад – і кветкі, і каменьне.

 
2002
 
 
 
 
Падабаецца     Не падабаецца
2009–2020. Беларусь, Менск.